De Vos
Hoe help je een vos in nood?
Heb je een (gewonde) vos gevonden? Lees hier wat je kunt doen.
Vossen komen tegenwoordig in heel Nederland voor, met uitzondering van de Waddeneilanden, maar dat is niet altijd zo geweest. Van oorsprong had de vos een voorkeur voor bos en duin en de intense bejaging – ook met gif en klemmen tot WOII – zorgde er voor dat de vos moeilijk kon migreren naar andere gebieden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog kon de vos zich dan eindelijk verspreiden over de rest van Nederland. In 1969 werd het gebruik van gif en klemmen om de vos te bestrijden verboden en sindsdien heeft de vos zich over heel Nederland verspreid. In 2002 werd de vos beschermd verklaard. Maar door intensieve lobby van jagers en boeren werd de vos in 2006 op de zogenaamde ‘Landelijke Vrijstellingslijst’ geplaatst – waardoor deze in Nederland in het kader van schadebeheer helaas het hele jaar door bejaagd mag worden. En dus gewond kan raken. Als je een (gewonde) vos vindt, kun je twee dingen doen: je brengt hem naar de dichtstbijzijnde wildopvangcentrum of je vraagt de opvang om advies. Wanneer doe je wat? Hieronder vind je alle informatie.
Heb je zelf of een ander een vos aangereden?
Bel bij een aanrijding met een vos de dierenambulance. Rijdt niet door, dat is strafbaar. Je kunt ook de politie bellen 0900-8844 zoals verplicht is bij aanrijdingen met groot wild. Attendeer de politie er op dat klein wild zoals vossen, dassen en andere marterachtigen, door de dierenambulance meegenomen mogen worden. Bij een aanrijding met dodelijke afloop, controleer of het een zogenaamd moertje is (opgezette tepels). Informeer dan de boswachter, terreinbeheerder of lokale werkgroep inheemse zoogdieren.
In Luxemburg is het sinds 2015 verboden om op vossen te jagen. De jagerslobby voorspelde een explosie van de vossenpopulatie, maar daar blijkt helemaal geen sprake van te zijn.
Wanneer vraag je om advies?
Als u twijfelt over een specifiek geval, bel dan altijd een wildopvangcentrum voor advies
Als je één of meerdere jonge vosjes ziet, die niet terugdeinzen en er vermagerd en verwaarloosd uitzien
Als je midden in de stad (dus niet de buitenwijken) een vos aantreft
Als je een vermagerde, schurftige, kreupele of anderszins hulpbehoevende vos aantreft op b.v. een industrieterrein
Waar en hoe leeft een vos?
Sinds ongeveer 1970 begon de vos een opmars door Nederland richting noorden en westen. Inmiddels worden vossen ook gezien in parken en in stedelijke omgeving zoals Amsterdam, Den Haag en Nijmegen. In de laatste twee decennia is het de vos gelukt om zich overal te vestigen en zich aan te passen aan de omgeving.
De vos is een bijna omnivoor, dat wil zeggen hij eet niet alleen zijn prooien (muizen, konijnen, hazen, vogels etc.) eet maar ook bramen, bessen, insecten, wormen, aas en afval. Vossen eten (liever) geen amfibieën of mollen of spitsmuizen. Vossen leven vooral in holen (al dan niet in een burcht van dassen) in tijden van de jongen, die rond maart geboren worden. De rest van de tijd verstoppen zij zich in de omgeving van hun territorium. Vossen leven paarsgewijs en voeden ook de jongen gezamenlijk op. De jonge vossen worden verjaagd uit het territorium van hun ouders in de eerste herfst of winter. Alleen in heel voedselrijke gebieden mogen één of meerdere dochters blijven in het ouderlijk territorium, maar die ‘mogen’ zich dan niet voortplanten. Maximum leeftijd is 9 jaar, maar ruim 80% sterft in het eerste jaar door het verkeer, jacht en stroperij, honden. Bij grotere dichtheden in de vossenpopulatie komt ook een deel om door honger, ziekte en gebrek.
Wanneer breng je een vos naar de opvang?
Volwassen vossen komen meestal in de opvang terecht wanneer zij slachtoffer van een verkeersongeval zijn geworden. Bij niet al te grote fysieke verwondingen kan een vos in een gespecialiseerde zoogdierenopvang herstellen.
Jonge vosjes komen om een tweetal redenen in de opvang terecht. Of één van de oudere dieren is om het leven gekomen door de jacht ofwel door een aanrijding. De verweesde vosjes die groot genoeg zijn om het hol te verlaten, kunnen dan en passant gevonden worden door wandelaars. Raak in geen geval een vos of vossenwelpje aan, laat dit aan een medewerker van een dierenambulance over. Vossen zijn roofdieren en kunnen hard bijten, ook de welpjes. Heeft u tóch een (dode) vos aangeraakt, was dan zeer goed uw handen. Sommige vossen zijn besmet met de vossenlintworm en een besmetting kan na lang sluimeren een gevaar voor uw gezondheid zijn. Rabiës komt al heel erg lang niet meer voor in Nederland en Vlaanderen, maar voorzichtigheid is altijd geboden.
Wat kun je betekenen voor de vos?
Allereerst is het van belang om vossen NIET te voeren. Voeren maakt vossen minder schuw en durven ze meer in de buurt van mensen te komen. Wanneer vossen eenmaal minder op hun hoede voor de mens zijn, zullen ze ook dichterbij komen waar mensen ‘hobbydieren’ houden. Wanneer er pluimvee of konijnen uit tuinen worden gedood, dan wordt de vos ’t haasje. Met een beroep op schadebeheer zal men er alles aan doen om de vos te bestrijden.
Heb je zelf pluimvee of kleinvee als konijnen, zorg dat deze in een vosbestendig verblijf zitten.
Heb je eigen grond, verbied het jagers dan op je grond te jagen met een geweer, valkooien of aardhonden.
Lees hier onze laatste blogs
Laat Bambi liggen!
Op 10 mei werd dit door een hond aangevallen reekalfje naar wildopvang De Fügelpits in Moddergat, Friesland gebracht. Van april tot en met juni worden er reekalfjes in ons land geboren. Het hoogtepunt van al die schattige Bambi’s ligt zo’n beetje nu, half mei. Het kan...
Wat moet je doen als je een wolf tegenkomt?
Deze week was er weer groot nieuws, er is weer een wolf gezien, dit maal op het eiland Tholen. Dit is voor de eerste keer dat er in Zeeland een wolf is gesignaleerd. De zwervende wolf kwam uit Brabant. Een zwervende wolf, die (nog) geen vaste roedel heeft, kan wel tot...
Weerloos en toch laten liggen!
Ieder jaar is het weer raak: er worden onnodig jonge haasjes naar de wildopvangcentra gebracht. Zo heeft Wildopvang Delft vanaf januari 2021 tot nu (6 april) al ruim 80 jonge haasjes in de opvang (gehad). Dat is echt niet de bedoeling: het is een misverstand dat die...
Contact
Bij een wild dier in nood:
Landelijk meldnummer Dierenambulance: 144
Zoek een lokale Dierenambulance
Zoek een vogel- of dierenopvang