Meeuwen, om precies te zijn kleine mantelmeeuwen en zilvermeeuwen broeden graag op platte daken met kiezels of sedum. Dat is niet altijd zo geweest. Ooit broedden de meeuwen in de duingebieden maar dat is niet langer veilig meer – behoudens in gesloten natuurgebieden. Er zijn zoveel recreanten in de duinen in de meeste kustgebieden, dat het te druk is geworden om kuikens in een kolonie op te laten groeien. Ten minste zo denken meeuwen er over. Mensen die met loslopende honden wandelen, of mensen die zoeken naar een plekje in een duinpan…er zijn gewoon te veel mensen in de natuur zodat meeuwen zich onveilig zijn gaan voelen om op de grond te gaan broeden. En eerlijk is eerlijk, ook de vos is terug in het duingebied. Weliswaar mondjesmaat, want veel konijnen zijn er niet over in de duinen, maar de meeuwenkolonies waren een flinke snackbar voor vossen geworden. Waar vindt je zoveel lekkere hapjes bij elkaar dan in een broedkolonie? Lekkere dikke kuikens van diverse meeuwensoorten. Enfin, je snapt het. Meeuwen zijn niet dom en zijn gaan kijken waar ze beter hun kroost kunnen laten opgroeien.
En waar vonden meeuwen die nieuwe broedplekken? Nou, heel dicht bij mensen. Op industrieterreinen waar veel gebouwen staan met platte kiezeldaken, en gewoon in de stad waar mensen een stukje plat dak hebben dat met kiezel of sedum is bekleedt. In steden als Den Haag (vooral Scheveningen), Katwijk en Alkmaar doen de meeuwen het in de stad hartstikke goed! Ze leggen graag hun eieren dichtbij het voedsel en dat is niet zozeer vis uit de zee, maar afval in de stad! Meeuwen in de broedtijd halen hun voedsel graag uit vuilniszakken en bakken. Vroeger al, toen er nog open vuilnisbelten waren, zwierven er duizenden meeuwen rond om een stukje eetbaar afval daar op te halen. Tegenwoordig trekken ze de vuilniszakken open. Maar gaan ook na afloop van de markt, kijken of er nog een oud visje ligt of brood, of patat of hamburgers. Het maakt ze eigenlijk helemaal niet uit, als het maar eetbaar is. Dat voedsel brengen ze naar de kuikens op het platte dak en dan braken ze het uit. Niet fris misschien, maar wel praktisch als je geen armen hebt om met tas vol voedsel naar je kinderen toe te gaan.
Al hebben wij mensen wat (over)last van meeuwen in de stad. Door hun geschreeuw tijdens de broedtijd en doordat ze vuilniszakken open scheuren (maar dat is doorgaans makkelijk opgelost met ondergrondse vuilcontainers) en een enkele schijnaanval om hun jongen te beschermen, toch horen meeuwen bij de stad. Ze waren er altijd al rond vissersplaatsen en havensteden. We moeten ze gewoon opnieuw omarmen, want ze horen erbij. Zolang er platte daken zijn, zullen ze voorlopig in ons midden blijven broeden en kuikens grootbrengen. Maar kunnen we ze ook helpen hun kuikens groot te krijgen? Jazeker! En dan bedoel ik niet dat je ze moet voeren. Dat eten bij elkaar scharrelen, kunnen ze prima zelf. Maar we kunnen wat doen aan onze platte daken. Om het veiliger voor de kuikens te maken.
Wat kun je doen?
Allereerst zou je een dakrand kunnen maken van bijvoorbeeld afvalhout. Met een flinke zucht wind worden de meeuwenkuikens zo van het dak geblazen. Eenmaal op de grond zijn ze een gemakkelijke prooi voor katten en honden, maar ook worden ze verkeersslachtoffers. Met een dakrand verhinder je dat ze van het dak vallen of zelfs springen. Springen van het dak doen de schattige gevlekte kuikens bijvoorbeeld als het te heet wordt op het dak. Wat jij eraan kan doen is tweeledig: zet enkele platte schalen met water op het dak én zet een aantal pallets neer. Het water is ideaal om te drinken en om in af te koelen en onder de pallets kunnen ze schuilen tegen de weersomstandigheden: het geeft bijvoorbeeld genoeg schaduw om niet van het dak te willen springen. Doe je mee? Help de meeuwenkinderen de zomer door!
Wat een ontzettend leuk en leerzaam verhaal! Ik geniet elke jaar weer van de meeuwenjongen en ga die tips zeker gebruiken voor op mijn dak!